Başkentimizde doğalgazın tüketicilere güvenli bir şekilde iletilmesini ve acil durumda merkezden müdahale ile anında kesilmesini sağlayacak sistem kısmen çalışıyor. Yıldız, Supervisory Control and Data Acquisition (SCADA-Uzaktan Veri Toplama ve Kontrol) sisteminin 577 istasyondan 200‘üyle elektrik ve haberleşme problemi nedeniyle iletişim sağlanamadığından kullanılamadığını itiraf etti. SCADA terimi "Supervisory Control And Data Acquisition kelimelerinin baş harflerinden oluşturulmuştur. Türkçe`ye " Danışmalı Kontrol ve Veri Toplama Sistemi " veya "Uzaktan Kontrol ve Gözleme Sistemi "olarak çevrilebilir. Kısaca bilgisayarlardan, haberleşme aletlerinden, algılayıcılardan veya diğer aygıtlardan oluşturulmuş denetlenebilen ve kontrol edilen bir sistemin genel adıdır. En genel olarak enerji scadası (Elektrik-Su-Doğalgaz) ve proses scadası (fabrika-tesis otomasyonu) olarak ikiye ayrılır. Sistemin doğal gaz güvenliği ile temelde bir ilişkisi vardır. Acil durumlarda (basınçtaki ani değişiklikler vb.) sistem üzerinde veriler gözlenerek gerekli müdahalenin yapılması sağlanmaktadır. Başkent gaz, doğal gaz güvenliği ile doğrudan ilgisi olmadığını gezici ekiplerle gaz kaçaklarını kontrol edildiğini söylese de Başkentin yüzlerce noktasında dedektörle sağlıklı kontrol yapılması mümkün görünmemektedir. Sistemin kullanım amacı, kontrol ekranından veriler izlenerek ani bir basınç düşmesi gibi bir durum gözlendiğinde bir gaz kaçağına işaret ettiği için gerekli işlemlerin kısa sürede yapılmasını sağlamaktır. EPDK Doğalgaz Piyasası Dağıtım ve Müşteri Hizmetleri Yönetmeliği`nin 60. Maddesinde "doğal gaz güvenliği için altı aydan az olmamak şartı ile ekipler uygun dedektörlerle kaçak kontrolü yaparlar" ifadesi vardır. Bu durum doğal gaz alt yapı bilgi sistemi ve uzaktan kontrol ve gözleme sisteminin tam olarak çalıştığında ekstra güvenlik önlemi olarak düşünülmüştür. Kaçak kontrolü altı ayda bir gözlenebilecek bir parametre değildir. Doğal gaz gibi yanıcı, patlayıcı bir kimyasalın güvenli koşullarda kullanıcıya ulaştırılması aynı yönetmelikte ilgili firma sorumluluğuna verilmiştir. Yönetmelikte "Madde 63- Dağıtım şirketi; sadece, doğal gaz kaçağı, güvenliğin ciddi bir risk altında olması ile doğal gazın kalitesi, basıncı ve diğer özelliklerinin can ve mal güvenliği açısından tehlikeye neden olması durumlarında doğal gazı kesebilir." İfadesi vardır. SCADA sisteminin istasyonların 200`ünde çalışmadığı bir durumda bu madde hükmü nasıl uygulanabilir yetkililerin bu soruya tatmin edici cevaplar vermesi gerekir. Aynı yönetmeliğin geçici maddesinde veri sisteminin en geç 18 ay içinde işletilmesini sağlaması hükme bağlanmıştır. SCADA sistemi 2006 yılında işletmeye alınmış olmasına ve sisteminin kurulması amacıyla 2004‘te yapılan ihalede 14.6 milyon dolarla verilmesine, bugüne kadar 17 milyon dolar ödeme yapılmasına rağmen halen sağlıklı çalışmamaktadır. Kimya Mühendisleri Odası Ankara Şube Yönetim Kurulu olarak, güvenlik önlemlerinin ivedilikle alınmasını, halkımıza sağlıklı güvenilebilir bilgi verilmesini talep ediyoruz. Başkent Gaz ve Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı`nı görevlerini yapmaya davet ediyoruz. TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ankara Şubesi Yönetim Kurulu |
Tweet
