Dünya atmosferi hacimsel olarak % 21 ni Oksijen( O2 ) ve yaklaşık % 78`ni Nitrojen (N2 ) kalan % 1 lik kısımda ise Argon (Ar), Karbondioksit (CO2),Karbon monoksit (CO), Hidrokarbonlar (HC), Azot oksitleri (NOx), Sülfür dioksit (SO2) gibi çeşitli gazlardan oluşmaktadır. Motorlu taşıtların kullanımı ve üretimi ülkenin; ulaştırma politikalarına, sosyo ekonomik koşullarına rağmen giderek artmaktadır. Yoğun trafikteki zararlı egzoz gazları yukarıda belirttiğimiz oranları ciddi şekilde değiştirmekte ve insan sağlığına zararlı olan maddelerin soluduğumuz hava içerisinde daha fazla oranda bulunmasına, bu havayı teneffüs ettiğimiz durumda ise zehirlenmelere ve ileriki aşamalarda kanser dahil bir çok hastalıkların oluşmasına neden olmaktadır. Bu gazlar insan sağlığının yanı sıra hayvanlar ve doğa açısından da tehlike oluşturmaktadır. Çevrenin daha temiz tutulabilmesi için otomobil üreticilerine kanunlarla belirli sınırlamalar getirilmeli, alternatif yakıtlar ve elektrikli araçların üretimi teşvik edilmelidir. Bunun yanı sıra trafik yoğunluğunu kontrol altına alabilmek için iyi bir şehirleşmeye ihtiyaç duyulmaktadır. İnsanların temiz hava ve çevrede yaşama hakkı temel bir hak olup bunu sağlamak devletin ilgili kurumlarına düşen görevlerin başında gelmektedir. Bilinçli şehirleşme ve dolayısı ile trafik yoğunluğunu kontrol altına alınması, üzerinde hassasiyetle durulması gereken konuların başında gelmektedir. Bir insanın günlük ihtiyacı olan temiz havayı bir tek taşıt sadece 10 dakikalık bir süre içerisinde tehlikeli hâle dönüştürebilir. Bu durum kentlerdeki yüz binlerce taşıtın neden olduğu hava kirliliğinin boyutu hakkında bizlere yeterli bir fikir verebilir. Şehir trafiğindeki araçların; teknik bakımlarının yeterince yapılmaması, bilinçsiz kullanımı ve bir kısmının çok eski oluşları nedeniyle kirletici özellikleri bir kat daha artmakta ve araçlar önemli kirletici kaynak durumuna gelmektedir. Bunun yanında kentleşmedeki yanlışlıklar, trafik yoğunluğuna dolayısı ile lokal olarak belirli bölgelerde egzoz gazlarından kaynaklı aşarı hava kirlenmesine neden olmaktadır. Trafiğin yoğun olduğu sabah ve akşam saatlerinde özellikle şehir içinde araçların egzozlarından çıkan gazlar havada ve açıkta satılan gıdalarda önemli miktarda kirlilik oluşmaktadır. Adana şehir içinde(Küçük Saat, Çakmak Caddesi, Cemal Gürsel Caddesi vb.) dükkanlarda çalışan vatandaşlar yoğun bir şekilde araç egzozlarından çıkan gazlarla kirlenmiş havayı soluyarak ciddi sağlık riskleri ile karşı karşıya kalmakta, ileri dönemlerde ise ölümcül ciddi rahatsızlıklara neden olmaktadır. Bu durumlar alışveriş yapan, otobüs duraklarında bekleyen vb. vatandaşlarımız için de geçerlidir. Egzozdan atılan gazların içerisinde kükürt oksitler, partikül maddeler, azot oksitler, karbon monoksit, karbon dioksit, yanmamış hidrokarbon bileşikleri vb. kimyasal maddeler bulunmaktadır. Kükürt oksitler (SOx): Hava kirletici emisyonların en yaygın olanı kükürt dioksit (SO2) dir. Solunan yüksek konsantrasyondaki kükürt dioksitlerin %95`i üst solunum yollarından absorbe olur. Bunun sonucu olarak bronşit, anfizem ve diğer akciğer hastalık semptomları meydana gelir. Karbon monoksit (CO): Oksijen taşıma kapasitesini azaltması sonucunda kandaki oksijen yetersizliği nedeniyle kan damarlarının çeperleri, beyin kalp gibi hassas organ ve dokularda fonksiyon bozuklukları meydana gelir. Azot oksitler (NOx): NOx`in atmosferdeki kaynakları taşıt egzozu ve sabit yakma tesislerindir. Maruz kalan insanlarda akciğer fonksiyonlarında olumsuz değişimler meydana gelir. Partikül maddeler(PM): Partikül maddelerin fiziksel yapısı ve kimyasal kompozisyonu sağlık açısından oldukça önemlidir. Kanser yapıcı organik kimyasallar içeren partikül maddeler sağlık açısından çok tehlikelidir. Birçok farklı bileşenden oluşmuş olan partikül maddeler akciğerdeki nemle bileşerek aside dönüşmektedir. PM akciğere kadar ulaşıp kanın oksijen alışını yavaşlatmakta bu da nefes darlığına neden olmaktadır. Bu durumda oksijen kaybının giderilebilmesi için kalbin daha fazla çalışması gerektiğinden kalp üzerinde ciddi bir baskı oluşturmaktadır. İnce partiküllerle ölüm sayısındaki fazlalık arasında bağlantı vardır Trafik yolların yakınında yaşayan insanlarda astım artmaktadır. Yukarıda bahsettiğimiz bütün nedenlerden dolayı özellikle şehir içi trafik yoğunluğunu azaltıcı önlemler üzerinde acil olarak durulmalı, trafik yoğunluğunun aşırı olduğu yerlerde mobil ölçüm cihazları ile bu kimyasal maddeler sürekli izlenmeli ve gerekli tedbirlerin alınması yönünde somut adımlar atılmalıdır. T.C. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı`nın Hava Kalitesi İzleme İstasyonları Web Sayfasından bakıldığında Adana ilinde; Adana-Çatalan, Adana-Doğankent, Adana-Meteoroloji ve Adana-Valilik olmak üzere sürekli ölçüm yapan dört sabit ölçüm istasyonu bulunduğu ve bu istasyonların hiç birinin şehir merkezi diye tabir ettiğimiz Küçük Saat ve çevresinde olmadığı ve Adana da mobil istasyonun bulunmadığı görülmektedir. Bu durum, Metropol bir şehir olan ilimiz için dolayısı ile burada yaşayan bizler için çok büyük eksiklik ve tehlikedir. Yetkilileri en kısa sürede mobil ölçüm cihazları temin ederek belirli zamanlarda (özellikle trafiğin yoğun olduğu yerlerde ve saatlerde) ölçümler alarak hava kalitesini sıkı bir izleme altına almaya, sonuçları ciddi şekilde değerlendirerek gerekli hallerde trafik sorununa çözüm üretmeye çağırıyoruz. Ayrıca egzozlarından aşırı derecede siyah duman atan araçlar, sıkı denetim altına alınmalı ve bunlar için cezai müeyyideler arttırılmalıdır. Yetkililerin, en temel hakkımız olan temiz hava ve temiz çevrede yaşama hakkımıza sahip çıkmalarını istiyor, herkesi göreve davet ediyoruz. Daha temiz hava teneffüs etmek ve daha temiz çevrede yaşamak dileğiyle… Kamuoyuna saygıyla duyurulur. Yönetim Kurulu Adına Ali Çelik Şube Başkanı Oda Sicil No: 2494 http://www.cukurovapress.com/haberdetay/Egzoz-gazlari-kansere-yol-acabiliyor/11626 |
Tweet
