Çaldağ Kompleks Madeni ( Nikel-Kobalt-Demir) Proje Değişikliği ve Ek Üniteleri Projesi ile ilgili ÇED Olumlu Kararının iptaline yönelik davanın Bilirkişi İnceleme Raporu 04.05.2018 tarihinde Manisa 2. İdare Mahkemesine sunuldu. Bilirkişi Heyeti bu projenin ÇED 2014 Olumlu Raporunun yeterli olmadığı yönünde görüş ve kanaatini bildirdi. TMMOB Kimya Mühendisleri Odası olarak, bölgemizin sürdürülebilir yaşamı, çevresi ve sağlığı için büyük riskler taşıdığını her zaman dile getirdiğimiz bu proje ilgili olarak, meslek alanımız ile ilgili konularda , çok yönlü ve hassasiyet ile hazırlanmış raporları için Bilirkişi Heyetine teşekkür ederiz. Kimya Mühendisliği ile ilişkili konularda Bilirkişi Raporunda sunulan tesbitler aşağıdadır. Raporun tamamına www.kmo.org.tr sitesinden ulaşabilirsiniz. 1. Heyetimizce Manisa ili ölçeğinde tarımsal arazinin dağılımının bünyesinde Turgutlu ilçesindeki tarımsal arazinin durumu da özetlenerek nihai ÇED (olumlu) raporunda planlanan faaliyetin bölgede yoğun ve yaygın biçimde yapılmakta olan bağcılık, zeytincilik ve başkaca tarımsal faaliyetlere etkisinin yeterince irdelenmediği, bu faaliyetin özellikle sülfürik asit tesisi özelinde (temini ve üretimi sürecinde) kuvvetle muhtemel olumsuz etkileri olacağı görüş ve kanaatine varılmıştır. 2. Çaldağ Maden Projesinde uygulanacak cevher çıkarma, hazırlama ve zenginleştirme yöntemlerinin memleketimizde diğer madenlerde ve tüm dünyada uygulanan yöntemler olduğu ÇED raporunda bu yöntemler hakkında yeterli bilginin mevcut olduğu görüşüne katılmakla birlikte, Çaldağ Maden Projesi faaliyet alanında kükürt ve sülfürik asit depolanması ve sülfürik asit üretimi konusundaki bilgilerin, kontrol yöntemlerinin ve çevresel etkilerin yeterli şekilde ele alınmadığı, sülfürik asit üretim tesisi Çaldağ Maden Projesi içinde bir alt faaliyet olarak ele alınsa da yıllık 1 milyon ton kapasiteli bir sülfürik asit üretim tesisi için ayrı bir ÇED alınması gerektiği görüş ve kanaatine varılmıştır. 3. Proses değişikliği ile, liç işleminin tanklar içerisinde yapılacak olması nedeniyle, asitli çözelti depolama havuzlarının yeni projede yer almayacağı belirtilmekte olup, prosesin tank liçine çevrilmiş olması halinde de kullanılacak olan sülfürik asit çözeltisi yine maden sahasında tanklarda depolanacaktır. Nihai ÇED raporu eklerinde bulunan ‘Sülfürik Asit Güvenlik Bilgi Formları` nda yer alan bilgilerin boşaltım ve aktarma/taşıma sırasında olası kazaların engellenmesi ve çalışanların korunmasına yönelik alınacak önlemler olduğu asit depolama tanklarının kapasiteleri ve özelliklerine dair bilgilerin yanı sıra tankların dış ortamla etkileşiminin önlenmesine yönelik tedbirlerin raporda mevcut olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır. 4. Nihai ÇED (olumlu) raporunda deprem başta olmak üzere olası afet senaryoları açısından kurulacak tesisler ve altyapı tesisleri için ‘AFET BÖLGELERİNDE YAPILACAK YAPILAR HAKKINDA YÖNETMELİK` hükümleri göz önüne alınacaktır şeklindeki taahhüdün yeterli olmadığı sülfürik asidin muhafaza edildiği veya asitli çözeltinin çöktürüldüğü tankların liç sahasının korunma önlemlerine yönelik taahhütlere de raporda yer verilmesi gerektiği, ÇED raporu Bölüm 4.3.4 belirtilen depremsel veriler ışığında Bölüm 4.3.5 de şirket tarafından verilen taahhütlerin yerine getirilip getirilmediğinin ilgili kamu kurumları tarafından denetlenmesi gerektiği görüş ve kanaatine varılmıştır. 5. Sülfürik asidin üretileceği tesisten atmosfere salınacak gazların çevreye yönelik zararlarının önlenmesi hakkındaki tedbirlerin yeterliliğinin tam olarak ortaya konularak irdelenebilmesi, öncelikle sülfürik asit üretim prosesinin bütün detaylarıyla aktarılması ile mümkün olabileceğinden nihai ÇED (olumlu) raporunda bu detayların yeterli şekilde verilmediği görüş ve kanaatine varılmıştır. 6. Nihai ÇED (olumlu) raporunda sülfürik asit üretim tesisinde kullanılacak olan kükürdün nakil, muhafaza ve depolama tedbirleri hakkında verilen bilgilerin yeterli olmadığı görüş ve kanaatine varılmıştır. 7. Nihai ÇED (olumlu) raporunun Maden Projesi içerisinde bir alt faaliyet olarak yer alan Sülfürik Asit Üretim Tesisi için kullanılacak prosesler, reaktörler, ekipmanlar, kükürt ve sülfürik asit depolama konularında ve bunların çevresel etkileri hususlarında yeterli bilgiyi barındırmadığı Çaldağ Nikel-Kobalt Madeni Projesinde bir alt faaliyet olarak yer alan 1 milyon ton/yıl kapasiteli Sülfürik Asit Üretim Tesisinin ayrı bir ÇED raporu gerektirdiği görüş ve kanaatine varılmıştır. 8. Liç tankları, metal nikel ve kobaltın elde edileceği elektro kazanım üniteleri ve sülfürik asit üretim tesisinde sülfürik asit sisinin (mist) oluşması muhtemeldir, maden sahasında işletme sonrası bırakılan asidik su veya cevheri alınmış yığınlarda yağış sonrası yüzey ve yer altı akış ile oluşan asidik sulara ilaveten asit yağmurları su havzalarında zamanla suyun asitliğini arttıracağı, ayrıca killi topraklarda alüminyum ve magnezyumun salınımını kolaylaştırıp pH değerini daha fazla düşürebileceği ve toprak verimliliğini azaltacağı, diğer yandan nötralize edilmiş pasa atıklarının içerdiği kalsiyum sülfatın 75 mikrona küçültülmüş atık pasa toprağında yüksek kireçlenmeye sebep olacağı, kalsiyum sülfatın suda çözünür olması nedeniyle yağışlarla maden arazisinin dışındaki tarım arazilerine yayılmasının toprağın florasını ve verimini olumsuz etkileyeceği görüş ve kanaatine varılmıştır. Yukarıda maddeler halinde sunulan görüş ve kanaatlerimiz bir bütün halinde değerlendirildiğinde Heyetimizce ÇED 2014 (olumlu) raporunun yeterli olmadığı yönünde görüş ve kanaate varılmıştır. BİLİRKİŞİ KURULU |
Tweet
