TMMOB Kimya Mühendisleri Odası uyarmaya devam ediyor. Yerleşim alanları yakınında yanıcı parlayıcı kimyasalların kullanıldığı imalathaneler yaşamı tehdit ediyor. Endüstriyel alanlar yerleşim alanlarının güvenli mesafesinde kurulmalıdır. Yapılacak denetimlerle eksikler belirlenmelidir. Gerekli önlemler ivedilikle alınmalıdır.

Dilovası'nda 08.11.2025 Cumartesi sabahı saat 09.00 sıralarında parfüm imalatı yapan atölyede patlama ile çıkan yangında 6 vatandaşımızı kaybettik. Bu olayda yine 1 vatandaşımızın durumu yanık sebebiyle ağır olmakla birlikte 4 yaralı bulunmaktadır.

Parfüm üretiminde Alkol, aldehit, keton, amin, ester, eter, terpen, tiol gibi kimyasal grupları içeren kimyasal maddelerle çalışılmaktadır. Yanıcı parlayıcı kimyasalların buharları (her bir kimyasal için ayrı olmak üzere) belli konsantrasyonlarda hava ile karışımları patlayıcı ortam oluşturmaktadır. Muhtemel patlayıcı ortamın oluşabileceği üretim alanı depolama tesisi gibi alanlar iyi havalandırılmalıdır. İşletmedeki kimyasalların miktarına ve doğal havalandırmanın (açık pencere, menfez vb.) yapılan hesaplamalarla yeterli olup olmamasına göre doğal havalandırma ile havalandırma sistemleri kullanılmalı ve etkinliği sürekli izlenmelidir.  Olası bir dökülme sonrası yayılacak yanıcı parlayıcı sıvının buharının elektriksel ekipmanlara ulaşmaması için kullanılan elektriksel ekipmanlar (pano, priz, elektrikle çalışan aletler vb.) patlamaya karşı korumalı (ex-proof) özellikte olmalıdır. Üretim alanının yeri de geri dönüşüm, yakıt istasyonu ve meskûn mahale de oldukça yakın görünmektedir. Olası bir kazada yapılacak acil durum önlemleri (acil çıkışlar, acil durum eylem planı, tatbikatlar vb.) belirlenmiş olmalı ve yangın algılama/söndürme sistemleri bulunmalıdır. İşletmeler, yerleşim yerlerine güvenli mesafede bulunmalıdır.

Kimya Mühendisleri Odası olayların tekrar yaşanmaması için aşağıdaki soruların yanıtlarını beklemektedir;

• İşletmede proses güvenliği açısından alınan önlemlerin yeterli olup olmadığı ruhsat aşamasında ve sonrasında denetlenmiş midir?
• İşletmedeki havalandırma koşulları ve elektriksel ekipmanların uygunluğu denetlenmiş midir?
• İşletme, iş sağlığı ve güvenliği hizmeti alıyor mu?
• Acil durum eylem planı kapsamında yapılacaklar çalışanlara aktarılmış mıdır? Tatbikat ve eğitim verilmiş midir?
• Yangın söndürme sistemleri ve algılama sistemleri mevcut mudur?
• Patlamadan Korunma Dokümanı hazırlanmış mıdır?
• Kozmetik sektöründe faaliyet gösteren üretici ya da ithalatçı firmalar Sorumlu Teknik Eleman (Mesul Müdür) çalıştırılmadan kozmetik ürün piyasaya süremez. Firmanın sorumlu müdür çalıştırıp çalıştırmadığı sorgulanmış mıdır?
• Çocuk işçi çalıştırılması herhangi bir denetimde tespit edilmiş midir?

Kimyasallarla çalışmalar uzmanlık gerektirir. Alınacak önlemlerin belirlenmesi, alınan önlemlerin etkinliğinin sürekli denetlenmesini gerekir. Küçük ihmaller büyük endüstriyel kazalara neden olmaktadır. Endüstriyel kazalara baktığınızda küçük hataların tüm kenti hatta Çernobil örneğinde olduğu gibi komşu ülkeleri de etkileyebileceği unutulmamalıdır. 

Kimyasalların güvenli kullanımı için çalışanların eğitilmesi, işletmelerde uzman, sorumlu müdür çalıştırılması, işletmenin mevzuat ve ilgili standartlara uygun fiziksel koşullarının sağlanması elzemdir. 6269 sayılı Kimyagerlik ve Kimya Mühendisleri Hakkında Kanun gereği kimyasal sürecin gerçekleştiği her işletmede kimya mühendisi çalıştırılması gerekmektedir. Yapılan denetimlerle eksikler belirlenmeli takip denetimleri ile uygulamalar izlenmelidir. Bu olay özelinde ve diğer endüstriyel kazalar / yangınlarda olduğu gibi olayın çıkış nedeni ve sonrasında alınacak önlemler tarafımızdan izlenmeye devam edilecektir.

Kimya Mühendisleri Odası, kimyasalların depolandığı ve üretim yapılan her işletmede Bursa Büyükşehir Belediyesi örneğinde olduğu gibi yerel yönetimlerle, ilgili kurum ve kuruluşlarla denetim gözetim faaliyeti yapmaya hazır olduğunu yinelemektedir.

TMMOB Kimya Mühendisleri Odası

49. Dönem Yönetim Kurulu